ISO 50001 standardı çerçevesinde enerji performansını değerlendirirken, Tep (ton eşdeğer petrol) hesaplaması, enerji tüketiminin birbirine dönüştürülebilir birimlerde ifade edilmesini sağlar. Tep, farklı enerji kaynaklarının bir arada değerlendirilmesini kolaylaştırır. Aşağıda Tep hesaplamasının nasıl yapılacağına dair adım adım bir rehber bulunmaktadır:
1. Enerji Tüketiminin Belirlenmesi
İlk olarak, işletmenizin belirli bir dönem (genellikle bir yıl) boyunca kullanılan tüm enerji kaynaklarını (elektrik, doğalgaz, fuel oil, kömür vb.) belirleyin ve bu enerji kaynaklarının tüketim miktarlarını (örneğin kWh, m³, kg, ton cinsinden) kaydedin.
2. Enerji Kaynaklarının Tep Dönüşüm Faktörlerinin Belirlenmesi
Her enerji kaynağının Tep cinsinden dönüşüm faktörlerini belirleyin. Aşağıda bazı yaygın enerji kaynakları için Tep dönüşüm faktörleri verilmiştir (Bu değerler ülkeye göre değişebilir):
- *Elektrik:* 1.0 kWh = 0.000086 tep - *Doğalgaz:* 1.0 m³ doğalgaz = 0.039 tep - *Fuel Oil:* 1.0 kg fuel oil = 0.0125 tep - *Kömür:* 1.0 kg kömür = 0.024 tep
Bu dönüşüm faktörleri, ilgili enerji kaynağının Tep cinsinden hesaplanmasında kullanılacaktır.
3. Tep Hesaplaması
Bulduğunuz enerji kaynaklarını ve dönüşüm faktörlerini kullanarak Tep hesaplamasını gerçekleştirin. Her enerji kaynağı için aşağıdaki formülü kullanarak Tep değerini hesaplayın:
\[ \text{Tep} = \text{Tüketim Miktarı} \times \text{Dönüşüm Faktörü} \]
4. Toplam Tep Hesaplama
Tüm enerji kaynaklarından elde edilen Tep değerlerini toplayarak, toplam Tep miktarını hesaplayın:
\[ \text{Toplam Tep} = \sum (\text{Tüketim Miktarı} \times \text{Dönüşüm Faktörü}) \]
Örnek Hesaplama
- *Elektrik Tüketimi:* 500,000 kWh \[ \text{Tep} = 500,000 \text{ kWh} \times 0.000086 \text{ tep/kWh} = 43 \text{ tep} \]
- *Doğalgaz Tüketimi:* 100,000 m³ \[ \text{Tep} = 100,000 \text{ m³} \times 0.039 \text{ tep/m³} = 3,900 \text{ tep} \]
- *Toplam Tep:* \[ \text{Toplam Tep} = 43 \text{ tep} + 3,900 \text{ tep} = 3,943 \text{ tep} \]
Bu örnekte, toplam enerji tüketimi 3,943 ton eşdeğer petrol (tep) olarak hesaplanmıştır.
5. Raporlama
Hesaplanan Tep değerlerini, şirket içi enerji yönetim raporlarınızda veya ISO 50001 standardına uygun belgelerinizde kullanabilirsiniz. Dönemsel olarak bu verileri izlemek ve analiz etmek, enerji performansınızı geliştirmenize yardımcı olacaktır.
Ek Notlar - Tep dönüşüm faktörleri zaman içinde değişebilir; bu nedenle güncel ve ülkemize uygun değerleri kullanmak önemlidir. - Enerji verimliliği hedeflerinizi belirlerken, Tep verilerinizi kullanarak karşılaştırmalı analizler yapabilir ve enerji tasarrufu fırsatlarını tanımlayabilirsiniz.
Bu adımları takip ederek, ISO 50001 standartlarına uygun bir enerji yönetim sisteminin parçası olarak Tep hesaplamasını gerçekleştirebilirsiniz.
|